Ruta de las Flores. Szlakiem kwiatów w Salwadorze

Ruta de las Flores to szlak, który łączy pięć kolonialnych miasteczek w zachodnim Salwadorze. Ta 35 kilometrowa trasa przyjęła nazwę od obfitości kwiatów, które od listopada do maja kwitną wzdłuż drogi.

Miasta są wielką uliczną galerią. Nie ma ulicy bez murali. Wesołe malowidła, mniej lub bardziej artystyczne, wnoszą radość i światło do miasteczka. Lokalni artyści wyczarowali na zabiedzonych budynkach kwiaty i zwierzęta, ale też ceremonie i historyczne przełomy.

Zaskoczą orgią kolorów, a festiwale kulinarne przeniosą w czasy rdzennej ludności. Wszystko to na tle wulkanicznych krajobrazów, idealnych do uprawy kawy, która smakuje tu wyśmienicie. W Salwadorze jest aż 61 wulkanów!

Salwador, który jest kilkanaście razy mniejszy od Polski, leży między Gwatemalą a Hondurasem i mocno akcentuje swoją kulturę. W oszałamiających barwach murali rozpoznamy ważne wydarzenia i zwyczajne życie. Żarliwa wiara w Boga sprawia, że święta są celebrowane wyjątkowo uroczyście.

Wybraliśmy Ataco i Juayua, dwa miasteczka, o których słyszeliśmy, że są najbardziej kolorowe i tętniące tradycjami: Zapraszamy.

Ruta de las Flores. Ataco

W Ataco unosi się gorzkawo – słodki zapach świeżo parzonej kawy, bo dookoła rozciągają się plantacje. Concepcion de Ataco, jak brzmi oficjalna nazwa, leży na wysokości 1275 metrów, dlatego nie zadręcza upałem. Na weekend zjeżdżają się Salwadorczycy z całego kraju, żeby odetchnąć wśród zieleni, popatrzeć na barwny tłum wirujący wokół rynku i zjeść tradycyjną potrawę.

Kiedyś żyli tu Indianie Pipil, którzy przywędrowali z Meksyku, a potem Hiszpanie założyli miasto 15 stycznia 1543 roku.

Za biało-niebieskim kościołem El Calvario, wznosi się punkt widokowy Mirador de la Cruz. Stąd można uchwycić całe miasteczko.

Chociaż podróżowanie przemalowanymi amerykańskimi autobusami szkolnymi jest bardzo tanie, ludzie często podróżują jeszcze oszczędniej, trzymając się poręczy na przyczepie. Ten popularny sposób przemieszczania się obserwowaliśmy w całej Ameryce Centralnej.

Kwiat passiflory

Kwiat passiflory jest tak niezwykły, że zaczarował przybyszy z Hiszpanii. Wije się ku słońcu, czerwieni w niegościnnych zaroślach, albo ożywia smutne drzwi. Intensywny kolor, zapach i wymyślny kształt rośliny przywabia kolibry, nietoperze i owady, które ją zapylają.

Zabobonnym zakonnikom z XVIII wieku kwiatek przypominał mękę Chrystusa. Zobaczyli koronę cierniową, gwoździe, młotki, a w wąsach czepnych bicze oprawców. Narodziły się legendy, że wyrósł z łez Chrystusa na krzyżu. Używano tej symboliki podczas nakłaniania do przyjęcia wiary chrześcijańskiej. Po polsku kwiatek nazywa się męczennica.

Owocem passiflory jest marakuja. Ten pomarańczowy owoc z małymi pesteczkami jest naszym ulubionym tropikalnym smakiem i po hiszpańsku nazywa się granadilla.

Ruta de las Flores. Stragany w Ataco

Podobne laleczki zmartwień zobaczycie w Gwatemali i w Meksyku. Ich historia jest bardzo ciekawa.

Od tej właścicieli straganów z mango dowiedziałam się, że tak wygląda narodowy kwiat Salwadoru. To po prostu kwitnąca juka. Przy okazji sprawdziłam jaki kwiat przypada Polsce, wiedzieliście, że mak?

Drzewa mango można spotkać w wielu krajach, ale nas najbardziej zadziwiły w Salwadorze. Owoce wisiały jak bombki na choince w takiej ilości, że baliśmy przechodzić pod drzewami. Aromatyczne, soczyste, o żółtym albo pomarańczowym niebiańskim miąższu. Sok ściekał po twarzy, a uśmiech rozkoszy nie znikał aż do pestki.

Murale w Ataco

Murale zdobią budynki w centrum miasta, a pojedyncze domy są pomalowane w kotki, ptaki i kwiaty.

Pierwsza pomalowała ścianę właścicielka sklepu, żeby przyciągnąć uwagę. Sąsiadom tak spodobał się pomysł, że i oni popuścili wodze dziecięcej fantazji. Motywy polityczne nie są mile widziane, do tego stopnia, że burmistrz kazał je zamalować jakiś czas temu.

Przed nami mural, który pojawia się w wielu publikacjach promujących turystykę w Ataco.

Słupy z plątaniną kabli spotkamy także w Stanach Zjednoczonych, nawet w tak pięknym mieście jak Nowy Orlean. Dlatego starałam się widzieć to co ciekawe, a nie brzydkie.

Festiwal kulinarny w Ataco

O tym czego możemy spróbować i jakie są tradycyjne salwadorskie potrawy napisze za chwilę, tymczasem zwróćcie uwagę na gliniane garnki, w których gotuje się zupy, fasolę i przygotowuje napoje.

Na tym straganie można kupić jaja iguany. Sprzedawca miał dla chętnych zamrożone udka tej wielkiej jaszczurki.

Dzień Latarni – Los Farolitos

Od 200 lat w dniu 7 września mieszkańcy zapalają tysiące ręcznie robionych lampionów – farolitos – żeby uczcić narodziny Najświętszej Marii Panny. Piękne święto przyciąga ludzi z całego kraju.

Tradycja powstała kiedy jeszcze nie było elektryczności, a trwoga przed trzęsieniami ziemi skierowała Salwadorczyków ku modlitwom katolickim. W 2014 roku Dzień Latarni został uznany za „niematerialne dziedzictwo kulturowe Salwadoru”.

Zapach kawy i restauracje na Ruta de las Flores

Można wybrać się z przewodnikiem na Coffee Tour, albo napić się kawy w jednej z uroczych kafejek położonych w ogrodzie. Zaopatrzyliśmy się właśnie tam w zapasy kawy, a potem każdy łyk przenosił nas w to miejsce. Nic dziwnego, najlepszy gatunek kawy w całym kraju pochodzi z okolic Ataco.

Ataco słynie z wyrobu tkanin, oraz rzeźb z drewna. Patrzę na kolejne naiwne Maryjki i pobożne anioły, które kolekcjonujemy. Zawsze wywołują uśmiech i dobre wspomnienia tego miejsca.

Meksykańska restauracja

Restauracje meksykańskie mają się dobrze w Salwadorze, wydaje się, że te kolory chcą się jeszcze bardziej wybić. Czy można nam się dziwić, że po takich doświadczeniach nasza garderoba stała się fantazyjna i kolorowa?

Restauracja Xochikalko oferuje tradycyjne salwadorskie przysmaki.

Juayua (Hu ła ju ła). Ruta de las Flores

Juayua również jest częścią szlaku kawy, znanego jako Ruta de las Flores. W czasach prekolumbijskich była zamieszkana przez ludy Pipil.

Miasto oficjalnie założyli Hiszpanie w1543 roku. Jej nazwa oznacza to „Miasto Czerwonych Orchidei”. Jak łatwo się domyśleć, od zawsze rosły tu orchidee. Uprawa kawy rozpoczęła się około 1838 roku.

Ruta de las Flores. Czarny Chrystus

Pod koniec XVI wieku franciszkanie umieścili w kościele figurę Czarnego Chrystusa, która jest dzisiaj jedną z atrakcji turystycznych miasta. Posąg Chrystusa został wyrzeźbiony przez Quirio Cantano pod koniec XVI wieku.

Dla wielu Salwadorczyków bliższa jest nazwa kościół de Cristo Negro. Został zbudowany około 1557 roku, ale trzęsienie ziemi zniszczyło go doszczętnie. Następny kościół zbudowany z drewna spłonął. Po raz trzeci odbudowano go w tym samym miejscu w 1957 roku.

Naprawdę Chrystus miał kolor oliwkowy, jednak sadza z płonących przez wieki świec zmieniła jego kolor.

Wiara tych ludzi jest wyjątkowo żarliwa. W styczniu Juayua obchodzi coroczny Festiwal del Cristo Negro, którego punkt kulminacyjny przypada na 15 dnia miesiąca. Całe centrum miasta tętni wtedy życiem.

Dekoracje wskazują na to, że niedługo Wielkanoc.

Ulice Juayua. Ruta de las Flores

Podobnie jak w Ataco i tu kolory wywołują zawrót głowy. Po ulicach jedzie autobus turystyczny, z którego zobaczymy miasteczko i dowiemy się o historii tej ziemi.

La Feria Gastronomica – Festiwal jedzenia. Ruta de las Flores

W każdy weekend ulice miasta zamieniają się w restauracje pod baldachimami. Zapach dymu z paleniska i smak pieczonych potraw pokieruje nosy wszystkich we właściwą stronę.

Zupy, papusy, kiełbasy chorizo ​​i longaniza, yuca z wieprzowiną, tamales, owoce morza, są wyeksponowane na talerzach.

Dania kuchni salwadorskiej

Kuchnia salwadorska jest kombinacją kuchni Majów, Pipil i innych ludów i kuchni hiszpańskiej.

• Yuca Frita con Chicharon – to smażone kawałki korzenia juki lub manioku, podawane z kawałkami boczku, albo mięsa wieprzowego. Korzeń manioku przypomina w smaku ziemniaka, ale przygotowanie jest trudniejsze. Najpierw gotuje się go na parze, a potem smaży w głębokim tłuszczu na złoto.

• Pupusy są narodowym daniem Salwadoru. Ręcznie robione tortille z mąki kukurydzianej lub ryżowej nadziewa się serem, mięsem, fasolą, albo loroco. To lokalny kwiat, który smakuje w doskonale w papusach z serem. Podaje się do tego sałatkę z kiszonej kapusty – Curtido. Można też polać wszystko salsą. Ile gospodyń tyle smaków kapusty i salsy. Uwielbiam.

• Tamales przygotowuje się z ciasta kukurydzianego, przypraw, kurczaka, warzyw, oliwek, lub plasterkiem jajka, a wszystko podrasowane sosem pomidorowym. Na zdjęciu zawinięte w liście kukurydzy. Obok nich papusy.

Horchata i chicha – napoje

Chicha to napój alkoholowy, który pija się w Ameryce Centralnej i Południowej. Takich ofert nie zabraknie na Ruta de las Flores. Jest pamiątką po rdzennej ludności. Przed spróbowaniem powstrzymywało mnie przeczytane gdzieś zdanie, że dla lepszej fermentacji rdzenni te ziarna przeżuwali.

Salwadorską Chichę wytwarza się głównie z kukurydzy, brązowego cukru panela, imbiru, czarnego pieprzu, całych goździków i skórek ananasa. Powstaje lekko musujący i pikantny napój. Jest częścią kultury, dlatego pojawia się na festiwalach i spotkaniach towarzyskich.

Co zobaczyć w okolicy Ruta de las Flores

Dojazd do miasteczek wchodzących w skład Ruta de las Flores jest łatwy. Możecie skorzystać z wyszukiwarki autobusów kursujących po Ameryce Centralnej. Ale po przyjściu na dworzec kierowcy się zainteresują i pokierują do właściwego autobusu. Ruta de las Flores to wspaniała propozycja na poznanie Salwadoru.

My wyjechaliśmy z Santa Ana chicken busem numer 238. Między Ataco, Juayua i Apaneca kursują regularnie busiki. Będąc w okolicy mozna się wybrać na wycieczkę do Siedmiu Wodospadów.

Czy w Salwadorze jest bezpiecznie?

Wojna domowa, która ciągnęła się przez 12 lat, od 1980 do 1992 roku, wywołała zamęt w kraju. Powstały gangi, które handlowały narkotykami, wymuszały haracze, porywały dla okupu i mordowały bez litości. Turyści omijali szerokim łukiem ten cudowny kraj.

Władze postanowiły rozprawić się z nimi raz na zawsze. Rozpoczęła się wielka obława. Oddziały specjalne miały za zadanie wyłapać wszystkich, którzy należą do gangów. Policja mogła zatrzymać każdego podejrzanego.

Pytani przez nas ludzie mówili, że jest bezpiecznie i nie mamy czego się obawiać. I tak było, poruszaliśmy się swobodnie lokalną komunikacją, spacerowaliśmy po zmroku, a uprzejmość i niezwykła życzliwość Salwadorczyków zasługuje na osobny wpis.

Z Salwadoru wybraliśmy się na kilka dni do Hondurasu, żeby zobaczyć stanowisko archeologiczne Majów w Copan.

Zapraszam na drugą część opowieści o Salwadorze.