Jawa dzika jak sen

Jawa strzegła swojego unikalnego piękna, a za dociekliwość karała dzikimi przygodami. Jak wtedy, gdy niewinna wycieczka zmieniła się w karkołomny rajd skuterem po ostrych, koralowych skałach.

Wspinaczka w 40-stopniowej spiekocie była ceną za widok urokliwych klifów i ocean kipiący tyloma odcieniami błękitu, że nie wiedziałam o ich istnieniu.

Nagrodą było nieoczekiwane spotkanie z łaskunem i maluchami, które wybiegły z lekcji, żeby się przywitać. Nieprawdopodobna zieleń pól ryżowych i ogrodów herbacianych.

Zastanawiałam się jak ze wszystkich poznanych miłych ludzi wyróżnić tych najmilszych. Olśniło mnie, ludzie na Jawie się nie uśmiechają, oni się do nas śmieją. Nawet jak spotkanie trwa kilka sekund. Właśnie tak. Jawa jest piękniejsza niż zuchwały sen.

Świątynia Pawon – Jawa

Świątynia leży w linii prostej między hinduistycznym kompleksem Prambanan i buddyjską świątynią Borobudur. To nadaje jej tajemniczego znaczenia, bo prawdopodobnie IX -wieczni wyznawcy tu wyciszali umysł, zanim weszli do Borobudur.

Na płaskorzeźbie rozpoznaję kalpataru, boskie drzewo życia strzeżone przez mityczne stworzenia Kinnara i Kinnari, ukochaną parę w hinduizmie, dżinizmie i buddyzmie. Spotkałam ich już w poprzednich świątyniach.

Pół ludzie, pół ptaki z Himalajów, czuwają nad ludźmi w czasie różnych klęsk i nieszczęść. Idealni kochankowie, którzy nigdy się nie rozstaną. Nie będą mieli dzieci, żeby żadna trzecia istota nie wdarła się między nich i nie odebrała ani cząstki miłości.

Legenda o Kinnara i Kinnari

Pewnego razu myśliwy złapał w lesie Kinnarę i Kinnari i ofiarował królowi, którego interesowało tylko to, czy można stworzenia zjeść. Myśliwy odradził, one potrafią śpiewać i tańczyć, jak nikt inny na świecie.

Zaintrygowany król rozkazał im śpiewać i tańczyć, ale Kinnara i Kinnari tylko stali i patrzyli na króla. Ten rozwścieczony kazał ich upiec i podać na obiad.

Wtedy Kinnara przemówiła: nie pokazujemy naszych umiejętności, bo wtedy okazałoby się, że ludzki śpiew jest tylko leniwą rozmową. Nie chcemy łamać reguł. Nie tańczymy, żeby nie rozbudzać grzesznej zmysłowości, nasz śpiew i taniec zaszkodziłby Waszej Wysokości.

Wyjaśnienie kobiety zadowoliło króla. Upieczcie mi na śniadanie mężczyznę, który milczy.

Kinnari otworzył usta, królu, zabij mnie od razu, żeby Kinnara wiedziała dlaczego nie będę mógł jej chronić. W ten sposób małżonkowie zmiękczyli króla i mogli wrócić do swojego lasu.

Zapatrzyłam na tłuściutkie kopie Buddy przed świątynią Pawon, dlatego dopiero po chwili zrozumiałam co mnie otacza. Nad głową wisiały zielone rambutany, obok dojrzewały owoce kakaowca i krzaczki kawy, a to zwierzątko, to przecież luwak!

Luwak – czyli Łaskun

Wiedziałam, że kopi luwak (kawa luwak) musi przechodzi przez czyjeś jelita przed obróbką, teraz mogłam się przekonać jak to wygląda.

Widać kosze z kawą w różnym stadium zanieczyszczenia, w pierwszych jest zabrudzona odchodami łaskuna, w następnych już przepłukana, aż do nieskazitelnie czystej.

Taka kawa po wysuszeniu jest ręcznie łuskana i palona. Za 100 g. kopi luwak trzeba zapłacić 29 dolarów. Skąd pomysł, żeby zbierać wydalone przez zwierzę ziarna?

Jawa i historia kawy

Kiedy Holendrzy skolonizowali wyspy, sprowadzili sadzonki kawy. W XVIII wieku Jawa produkowała kawę, która kosztowała w Amsterdamie 3 guldeny za kilogram. W czasie, gdy roczne dochody w Holandii wynosiły od 200 do 400 guldenów.

Dlatego Holendrzy zabronili picia kawy ludziom pracującym na plantacjach. Zakazane ziarna kusiły tak bardzo, że mieszkańcy Jawy zaczęli je ręcznie wybierać z odchodów łaskunów. Okazało się, że po lekkiej fermentacji podczas trawienia jej smak jest wyborny.

Luwak – droga do klatki

Luwak, albo łaskun po polsku, to nocny zwierzak który żywi się różnymi owocami. Białko uzupełnia myszkami i insektami. Dzięki ostrym pazurom może się wdrapać się na każdy krzaczek i drzewo.

Biedne luwaki wpadły w tarapaty przez łakomstwo. W naturalnych warunkach znajdują najdorodniejsze owoce, zjadają smakowity miąższ, a nienaruszone ziarenko przechodzi przez ich przewód pokarmowy gdzie lekko fermentuje i traci gorycz.

Z powodu rosnącego międzynarodowego popytu na taką kawę ludzie próbują sztucznie uzyskiwać kawę z kupy luwaka. Zastawia się na nie pułapki, a potem zamyka w ciasnych klatkach zmieniając życie w koszmar. Niestety luwaki są gatunkiem zagrożonym wyginięciem.

Muszą jeść na okrągło kawę, żeby bezduszni właściciele mogli z ich kup uzyskiwać pożądany surowiec. Zwierzęta wariują od nadmiaru kofeiny, wpadają w depresję i dlatego krótko żyją.

To przesympatyczne zwierzątko jest młode i oswojone, nie ucieka i na szczęście nie żyje w klatce. Nikt go na siłę nie karmi kawą, jest maskotką w palarni kawy. Tu jeszcze rusza pyszczkiem po zjedzeniu banana. Tak mu smakował, że zamykał oczy z rozkoszy i głośno mlaskał. Pieszczoty właścicielki przyjmował jak kociak, kompletnie mnie rozbroił.

Zajechaliśmy do innej palarni kawy, tam było strasznie. Smród i oszalałe zwierzęta na gołych prętach. Podziękowałam za degustację.

Dorosłe łaskuny w niewoli są agresywne, ten młodziutki bawił się z chłopakiem. Ciężko zrozumieć taki brak współczucia dla zwierzaków, które tak łatwo się oswajają.

Jawa i pola ryżowe

Mogliśmy się napawać codziennie takimi widokami. Mieszkańcy Jawy mawiają, „Jeśli dzisiaj nie jadłeś ryżu, to znaczy, że nic jeszcze nie jadłeś”. Przeciętny Jawajczyk zjada rocznie ok. 150 kilogramów ryżu. Jasnozielone pola są urzekająco piękne.

Uprawa ryżu jest bardzo pracochłonna. Najpierw trzeba wysiać nasiona do doniczek, po kilku tygodniach przesadzić je na pola zalane wodą na ok. 10 cm. Po 2-3 miesiącach ręcznie zebrać i posadzić następne sadzonki.

Jawa ma wulkaniczną, żyzną ziemię, a wysoka temperatura i duże opady sprawiają, że plony można tu zbierać 4 razy w roku. Dlatego mogliśmy zobaczyć ryż w różnych fazach rozwoju.

Ryż jest zbożem, jego kłosy mają do 100 ziarenek. Ten będzie niedługo ścięty.

W pogoni za herbatą

Jedziemy po pionowej, wąskiej drodze bez barierek, pierwszy raz widzę jackfruit wiszący na drzewie. Zamieram i mocno się trzymam, kiedy mijamy inny samochód, ale jakoś się udaje.

Okazuje się, że może być jeszcze bardziej stromo, nie zobaczymy plantacji herbaty, chyba, że będziemy się wspinać kilka kilometrów na piechotę. Tymczasem z pobliskiej szkoły zaczynają wybiegać dzieci.

Dorośli obserwują z życzliwym uśmiechem i nie reagują. Dzieciaki pozują, chcą oglądać zdjęcia, cieszą się, są naturalne i spontaniczne.

Potem pędzą z powrotem do szkoły. Jest gorąco, bardzo gorąco, pot spływa mi wartkim strumieniem po plecach. A one w długich spódnicach i chustach.

Mimo setek lat panowania królów hinduskich i buddyjskich ponad 90% mieszkańców Jawy to muzułmanie. Około 207 mIn. osób.

Jednak Jawa i cała Indonezja nie jest krajem muzułmańskim. Ma świeckie prawo, a konstytucja nie opiera się na żadnym świętym piśmie. Oprócz islamu uznaje się sześć innych religii.

Ogród herbaciany Nglinggo na Jawie

Nie poddaliśmy się. W małej wiosce, która przybrała nazwę Wioska Turystyczna Nglinggo, pierwszy raz w życiu zobaczyłam jak rośnie herbata. Szmaragdowe krzaczki wkomponowane w krajobraz są bardzo widowiskowe.

Dzięki temu, że jesteśmy na wysokości 900 metrów, nareszcie jest chłodniej. Z Yogya jechaliśmy 2 godziny górskimi serpentynami i zobaczyliśmy mnóstwo ciekawych wioseczek.

Zestaw do pielęgnacji i ścinania bananów.

Tuż obok krzewów herbacianych są niesamowite punkty widokowe. Gdzieś tam na wznosi się Merapi (2968 m n.p.m.) najaktywniejszy wulkan w całej Indonezji.

Pomysłowość ludzi nie ma granic. Wygląda na to, że właściciel nie mógł się rozstać ze swoją hodowlą królików. Ale pewnie tak dostarcza paczuszki herbaty do sklepiku. Jawa jest królestwem skuterów.

Watu Giring, wioska Pacarejo

W ostatni dzień chcieliśmy zobaczyć ocean, to długa podróż, bo drogi są wąskie i kręte. Za oknem miga inny, fascynujący świat. Po drodze idziemy zobaczyć formację, która przypomina starożytną świątynię, taką kutą od góry, jak w Indiach. Ale to tylko piękny kamieniołom.

Sinden Beach & Kalong Island

W docelowej wsi okazuje się, że nie ma drogi do najbardziej spektakularnych plaż. Można pieszo, ale jest jakieś 40 stopni ciepła. Proponują, że zawiozą skuterami, to tylko 2 kilometry.

Ruszamy, rzuca mnie na plecy kierowcy, z całej siły łapię za trzymadełko z tyłu. Wjeżdżamy na kamienistą drogę, widzieliście kiedyś rodeo? Próbuję się trzymać skutera jak wściekłego byka. Głowa podskakuje mi tak, że nie mogę oddychać.

Skuter ryczy i pędzi bardzo po kamieniach. Aż coś się psuje i stajemy, pokazują na migi, że jadą po drugi pojazd. Czekam aż moje organy wrócą na swoje miejsce. W domu płaczę ze śmiechu na widok zdjęć które zrobiłam nadjeżdżającemu Krzysztofowi. Pamiętacie „Krzyk” Muncha?

Jesteśmy w regionie krasowym, tu lepiej udaje się maniok.

Sinden Beach – Jawa

Pierwsza plaża otoczona klifami. Po złapaniu oddechu zaczynamy się wspinać.

Wchodzimy na koralowe wzgórza, które wieki temu wyłoniły się z oceanu. Kryją setki jaskiń i podziemne rzeki. Jest ciężko, spacer grozi połamaniem nóg, albo chociaz zwichnięciem. Ale jak cudnie! Warto było dać się przeciągnąć po kamieniach, żeby tu dotrzeć.

Zdumiony przewodnik czeka na dziwnych ludzi, nie rozumie dlaczego co chwilę przystają, sapia jak miechy, a ich blade twarze ociekają potem. Jeden, ten w czerwonej czapce wykrzykuje nerwowo dziwne słowo. W języku indonezyjskim powtórzenie oznacza liczbę mnogą. Może o to im chodzi.

Widać cel, przed nami wyłania się koralowa wyspa nietoperzy- Kalong. Jest i sznurkowy mostek. Krzysztof sobie wymarzył, że ja będę po nim pląsać, a on będzie mnie fotografował. Kuszące. Wyobrażam sobie jak wiatr targa mną wczepioną w liny, podczas gdy rozszalałe fale grzmocą o skały.

Most ma podobno 30 metrów długości. Ktoś go zbudował z samych lin i desek pod stopami. Widok jest porażający piękny. Niestety dostęp do mostu był zamknięty na cztery spusty, ogrodzony drutem kolczastym i opatrzony kilkoma groźnymi tabliczkami. Może nie mam spektakularnych zdjęć, ale piszę te słowa.

Greweng Beach w Gunungkidul – Jawa

To co zobaczyliśmy zahipnotyzowało, porwało, zakręciło i zaparło dech jednocześnie. Zobaczyliśmy zieleń alg i jaskrawy turkus oceanu, białe bałwany i wapienne skały w przerażająco pięknej symbiozie.

To najlepszy spektakl przyrody ze wszystkich, jakie udało mi się zobaczyć. Kolorytu nadawały cienie sylwetek zbieraczy. Uginając się pod ciężarem koszy nieśli wodorosty na plażę i rozkładali je na piasku, żeby się wysuszyły.

Nasza ulica w Yogya

Przed odjazdem na lotnisko przeszliśmy się po naszej sielskiej ulicy. Mieszkaliśmy za Yogyą w pensjonacie Holenderki, która wyszła za Indonezyjczyka. Kochają koty, przygarniają porzucone i leczą. Maggie straciła już rachubę, 15 sztuk? Mruczą zadowolone i wylegują się na patio. Zatrudniła indonezyjskiego kierowcę i kucharki, było bardzo familiarnie. W niedrogim pakiecie był nocleg, pełne wyżywienie i kierowca na cały dzień.

Przy drodze rosły banany, papaje, kalabasze. Przed wejściem do domów stały wszystkie buciki mieszkańców a nawet cała garderoba na wieszakach. Ale najfajniejsze było to, że traktowali nas jak swoich gości. Zauważyliśmy, że nie słychać szczekania psów. Na całej wyspie ich nie widać. Nasza gospodyni wyjaśniła, że dla muzułmanów psy są nieczyste.

Jackfruit, to owoc drzewa bochenkowego. Jest największym owocem rosnącym na drzewie, może osiągnąć 50 kg wagi i urosnąć do 1 metra długości. To taka łagodniejsza siostra duriana, jest smaczny, ale nie tęsknię za nim.

Wyszedł z domu, żeby się przywitać i podarować nam pyszne mango ze swojego drzewa.

Przerwała rąbanie drzewa, żeby się z nami pouśmiechać.

Zajrzeliśmy do świata hinduskich bogów w kompleksie Prambanan i nauk Buddy w świątyni Borobudur. Potem delektowaliśmy się cudowną przyrodą i dawaliśmy zapierać sobie dech nieziemskimi widokami. Takie połączenia gwarantują cudowne wspomnienia.

Nie zabrakło trudów, ale kto by o nich pamiętał, tylko szum oceanu, który z każdą nową falą igrał z kolorami. Tylko zieleń pól ryżowych i listków herbaty. Uśmiech dobrych, prostych ludzi zapamiętam i co mnie najbardziej zauroczyło, to Wam pokazuję.